Wat is rouw?

Wanneer je iemand verliest die erg belangrijk voor je is, dan verandert naar je gevoel alles in je leven. De wereld ziet er anders uit, niets lijkt meer hetzelfde. Je prioriteiten verschuiven: wat eerst belangrijk leek te zijn, wordt vaak van ondergeschikt belang. Dat is een schokkende ervaring omdat het meestal ook betekent dat je niet meer op dezelfde golflengte zit als de mensen om je heen. Rouwen kun je zien als jouw proces om jezelf aan te passen aan die totaal veranderde situatie. Dat valt niet mee, het is een zware opgave.

Rouw is geen ziekte, het is de normale aanpassing aan een verlies. Je staat voor de taak je verwachtingen, je heden en je toekomst aan te passen aan de nieuwe situatie waarin die ander voor altijd weg is. Er zijn heel veel manieren om rouw te omschrijven. De wijze waarop de omgeving tegen rouw aankijkt, beïnvloedt ook jou en de wijze waarop anderen met je omgaan. Ik geef enkele voorbeelden van definities. Je kunt rouw zien als het totaal van gevoelens, gedachten en gedrag dat ontstaat ten gevolge van het permanent missen van iets of iemand dierbaars. Dit is niet beperkt tot het verlies van je kind maar daarnaast kan het kan ook je relatie betreffen, de ‘zekerheden’ in je leven, je contacten met andere mensen, je toekomstverwachting, je wensen.

Je levert aan de ene kant een gevecht om de pijn en het verdriet te boven te komen. In het begin ben je de pijn en word je er volledig door in beslag genomen. Na verloop van tijd verandert pijn zijn in pijn hebben. Aan de andere kant worstel je om je leven weer op de rails te krijgen. Je leert de wereld opnieuw kennen. Het weefsel van het leven moet in feite opnieuw geweven worden. Jouw levensverhaal heeft een nieuwe wending gekregen, je staat voor de taak er betekenis aan te geven en te zorgen voor de voortgang van je eigen levensverhaal.

Belangrijke aspecten bij rouw zijn de emotionele reactie op het verlies, het aanpassen aan de nieuwe situatie, het betekenis geven aan het verlies en het opnieuw vormgeven van het levensverhaal.

Je kunt rouwen ook zien als het interpreteren en opnieuw interpreteren van de wereld en van de relaties met belangrijke andere mensen. Rouw is zowel een denk- als een emotioneel proces dat plaatsvindt in een omgeving waarvan ook jouw overleden kind deel uitmaakt. Het is een doorgaand proces dat je voor de rest van je leven op verschillende manieren raakt. Er overheen komen is niet de juiste formulering, hoe zou je dat kunnen? Je verandert door de ervaring en met jou je omgeving. Een deel van die verandering is een andere, maar blijvende relatie met de overleden ander. Een relatie waar geen lijfelijk contact meer mogelijk is maar soms wel een voelbare aanwezigheid op een ander (spiritueel) niveau.